6 min read

De journalistiek moet nieuwsmijden gaan omarmen

Nieuwsmijden wordt als een probleem gezien, maar het is voor veel mensen het gevolg van een duidelijke behoefte waar de nieuwsindustrie te weinig op inspeelt.
De journalistiek moet nieuwsmijden gaan omarmen
Foto: Annie Spratt / Unsplash

In deze nieuwsbrief wil ik het met je hebben over:

  • Nieuwsmijden is geen probleem, maar een behoefte.
  • Netflix neemt bedrijf achter HBO Max en filmstudio Warner Bros. over.

Nieuwsmijden is geen probleem, maar een behoefte

Ik ga het maar meteen toegeven: ik ben een nieuwsmijder. Niet dat ik het nieuws helemaal niet volg, maar als ik kijk naar mijn eigen nieuwsgedrag dan ben ik het nieuws de afgelopen twee jaar veel minder gaan volgen.

Het heeft er onder meer mee te maken dat ik niet meer op X zit, wat voor mij een belangrijke plek was om links naar nieuwsartikelen tegen te komen. Op een normale dag lees ik daardoor veel minder hard nieuws. Ik lees nog steeds veel, maar dat zijn vooral artikelen die over mijn vakgebied gaan. Ook probeer ik iedere ochtend de krant te lezen, maar ik merk dat ik steeds vaker artikelen die gaan over grote en belangrijke thema's oversla, omdat ik er gewoon geen zin in heb.

Toen ik vorige maand op vakantie was, waren er periodes waarin ik een paar dagen achter elkaar gewoon helemaal geen nieuws heb meegekregen. In het verleden probeerde ik ook op vakantie op de hoogte te blijven van wat er gebeurde, maar deze vakantie stond het me gewoon echt tegen om dat te doen.

En nu denk je misschien: je bent, op je vakantie na, helemaal geen nieuwsmijder, maar daar ben ik het niet mee eens. Nieuwsmijden is een lastige term, omdat het woord 'nieuwsmijder' impliceert dat iemand helemaal is afgehaakt en niets meer meekrijgt van wat er in de wereld gebeurt. Die mensen zijn er zeker, maar die groep is relatief klein. De meeste mensen die nieuwsmijden, die kiezen er voor om op sommige momenten geen nieuws tot zich te nemen.

In het Digital News Report van dit jaar is te zien dat de groep Nederlanders die zegt "vaak" het nieuws te mijden sinds 2017 is gegroeid van 4 naar 9 procent. Dat is een zorgelijke ontwikkeling, waar de afgelopen jaren al veelvuldig over wordt geschreven. Tegelijkertijd daalt de groep die zegt "nooit" het nieuws te mijden in diezelfde periode van 41 naar 32 procent.

De meeste Nederlanders mijden dus wel eens het nieuws en dat is helemaal niet erg. De top 3 redenen waarom mensen zeggen het nieuws te mijden zijn volgens datzelfde onderzoek:

  1. Het nieuws kan een negatieve invloed hebben op mijn humeur.
  2. Ik vind de hoeveelheid nieuws die we tegenwoordig krijgen vermoeiend.
  3. Er is te veel aandacht voor oorlog en conflicten.

Nieuwsmijden is dus een soort zelfbescherming, die met de huidige staat van de wereld zeer logisch - en eigenlijk ook wel gezond - is. En dat niet alleen: vroeger kwam het nieuws alleen op gezette momenten op je af en had je veel controle over of je nieuws meekreeg of niet. Je liet de krant liggen of zette bewust het journaal op. In de eerste vijftien jaar van het internet ging je ook nog zelf actief op zoek naar het nieuws.

Tegenwoordig moet je best wat moeite doen om het nieuws niet continu mee te krijgen. Pushnotificaties, berichten en video's op social media, gedeelde links in WhatsApp-groepen, nieuwsbrieven, de Google Discover-feed; zelfs als je geen nieuwsapp of site opent, is het nieuws overal.

Het probleem is dat ik merk dat we binnen de nieuwsindustrie vooral praten over nieuwsmijden als een probleem. En natuurlijk is het punt van zorg, maar het is uiteindelijk vooral een signaal, een behoefte van het publiek. Een paar jaar geleden pleitte onderzoeker Kiki de Bruin ervoor om de term 'nieuwsdosering' te gebruiken in plaats van 'nieuwsmijden'. Ik zie ook steeds vaker het woord nieuwsmanagen worden gebruikt. Beide zijn uiteindelijk betere termen dan nieuwsmijden voor de hele grote groep mensen die simpelweg meer controle wil over het nieuws dat op hen afkomt.

Heel veel mensen vinden de hoeveelheid nieuws vermoeiend en hebben last van de shitshow die het op dit moment is in de wereld. Nu kan de journalistiek die shitshow niet oplossen, maar we kunnen wel nadenken hoe we inspelen op die behoefte. Is het mogelijk om producten te bedenken die minder voelen als een oneindige stroom uitzichtloze ellende? Op welke manier kunnen we mensen faciliteren die minder frequent bijgepraat willen worden over het nieuws en dan vooral de dingen willen weten die er echt toedoen?

Het zijn zomaar twee vragen waar zowel journalisten als productontwerpers mee aan de slag kunnen. Hiermee aan de slag gaan zorgt er uiteindelijk voor dat de nieuwsindustrie een noodzakelijke bijdrage levert aan de mentale gezondheid van de maatschappij, maar voorkomt op lange termijn ook dat mensen helemaal geen nieuws meer volgen. Omarm de nieuwsmijder om te voorkomen dat hij volledig afhaakt.


Netflix neemt bedrijf achter HBO Max en filmstudio Warner Bros. over

Niet filmstudio Paramount, maar streamingdienst Netflix neemt Warner Bros. Discovery over, als de Amerikaanse toezichthouder het goedkeurt. Gisteren werd bekend dat Netflix bijna 83 miljard dollar neerlegt voor het bedrijf achter onder meer filmstudio Warner Bros. Pictures en streamingdienst HBO Max.

Warner Bros. Discovery bestaat als bedrijf pas een paar jaar. In 2022 nam Discovery WarnerMedia over van telecomprovider AT&T, dat het bedrijf had overgenomen in 2018. Netflix is dus de derde eigenaar van Warner Bros. in tien jaar tijd. Overnames volgen elkaar in Hollywood in razend tempo op. In 2019 kwam 21st Century Fox al in handen van The Walt Disney Company, die nu samen één bedrijf vormen. Straks zijn Netflix en Warner Bros. dus ook één geworden.

De grote vraag is natuurlijk wat we daar in Nederland van gaan merken. Het kan zijn dat er straks een streamingdienst minder is, omdat HBO Max verdwijnt. Voorlopig wil Netflix die dienst echter nog in leven houden. Wel wil Netflix series van HBO toevoegen.

De afgelopen jaren zie je natuurlijk dat de abonnementsprijzen van streamingdiensten gigantisch hard zijn gestegen. Dat er straks minder concurrentie is, is in dat opzicht geen goed nieuws. Ook hebben de meeste streamingdiensten inmiddels een abonnementsvorm met reclame, waarmee ze zich mengen op de Nederlandse advertentiemarkt.

Het gaat al veel langer over het feit dat Nederlandse media moeten concurreren met de grote techbedrijven en streamingdiensten. Dat wordt niet makkelijker als die Amerikaanse concurrenten fuseren en een bedrijf als Netflix dus nog meer macht krijgt.

Een interessant detail van de hele overname is dat het voormalige Eyeworks, de productmaatschappij die is opgericht door Reinout Oerlemans, waarschijnlijk in handen komt van Netflix. Eyeworks werd in 2014 gekocht door de Warner Bros. Television Group en is in principe onderdeel van de overname, al kan het natuurlijk worden afgestoten. De productiemaatschappij maakt in Nederland onder meer First Dates en De Bachelor.

Kort

  • Meta heeft gisteren bekendgemaakt dat het AI-deals heeft afgesloten met een aantal uitgevers. De afgelopen jaren brak Meta met de nieuwsindustrie door nieuws minder belangrijk te maken en geen deals meer te sluiten met uitgevers. Het deed alsof het nieuws niet nodig had, maar dat blijkt in een wereld vol generatieve AI niet te kloppen. Om chatbot Meta AI vragen te laten beantwoorden over het nieuws wil het bedrijf toegang tot nieuwssites. USA Today, People Inc., CNN en Fox News zijn enkele van de nieuwsmerken waarmee Meta nu een deal heeft. Opvallend is dat er ook veel conservatieve Amerikaanse nieuwsmedia zitten én één niet-Amerikaanse titel: het Frans Le Monde.
  • In Australië treedt komende woensdag de wetgeving in werking waarmee social media verboden wordt voor kinderen onder de 16. De grote platforms beginnen kinderen tot en met 16 te waarschuwen dat hun account wordt afgesloten. Daarbij gaat het niet alleen om apps als Instagram en TikTok, ook YouTube valt eronder. Het leek erop dat de videosite zich actief zou ging verzetten tegen de wetgeving, maar begint nu toch met het afsluiten van accounts van minderjarigen.
  • TikTok komt met een speciale feed waarin je video's krijgt te zien die bij jou in de buurt zijn gemaakt. In eerste instantie is hij beschikbaar in een aantal Europese landen, maar nog niet in Nederland.
  • Google test het integreren van AI-Mode in zijn gewone zoekmachine, waardoor traditionele links nog minder prominent worden op de pagina met zoekresultaten.
    • Google is bezig met een test in Google Discover waarbij de titels van artikelen waarnaar wordt gelinkt worden herschreven door taalmodel Gemini. Het zijn extreem korte koppen, die soms inhoudelijk helemaal niet kloppen. Nog los van het feit dat Google dus gewoon doodleuk de koppen van artikelen verandert. Niet oké.
    • Googles nieuwste AI-model om afbeeldingen te genereren, Nana Banana Pro, is heel goed in het creëren van foto's die imperfect zijn en juist daardoor veel realistischer zijn.
  • OpenAI moet geanonimiseerde versies van de ChatGPT-gesprekken van 20 miljoen gebruikers delen met een aantal Amerikaanse uitgevers, waaronder The New York Times. Deze worden onderzocht voor de rechtszaak die de uitgevers hebben aangespannen tegen OpenAI wegens auteursrechteninbreuk.