6 min read

Wat kwam er uit van jullie voorspellingen voor 2021 en wat brengt 2022?

Goedemiddag,

Hopelijk heb je een paar mooie Kerstdagen achter de rug (bij mij viel het ietwat tegen, ik lag met buikgriep op de bank). Hierbij mijn laatste nieuwsbrief van dit jaar. Traditiegetrouw staat die in het teken van jullie voorspellingen. Ik kijk terug op wat er is uitgekomen van jullie voorspellingen voor 2021 en vooruit naar die voor 2022. Het aantal reacties was helaas wat beperkt dit jaar, maar dat mag de pret niet drukken.

Alvast een goede jaarwisseling toegewenst en tot 2 januari!

Fijne week,

Elger

Dit voorspelden jullie een jaar geleden voor 2021

Fredo De Smet (Curator Media Fast Forward & Culture Fast Forward voor de VRT)

“Door de overvloed aan informatie begrijpen creators dat niet meer maar minder (op voorwaarde dat ze een duidelijke belofte van transformatie heeft) content tot omzet leidt. Er worden betaalde content producten opgezet.”

De hoeveelheid mogelijkheden voor makers om geld te vragen voor hun content groeit razendsnel. Alle platforms zijn hier op ingesprongen het afgelopen jaar en/of experimenteren met dergelijke functionaliteiten. De overname van nieuwsbriefdienst Revue door Twitter past perfect bij deze voorspelling.

Bart Jan Cune (Journalistiek strateeg):

“We zijn er dit jaar in bevestigd dat er een groeiende kloof is tussen de Randstad en de rest van het land waar het gaat om nieuwsbeleving. De discussies die in de nationale media worden gevoerd worden lang niet zo ervaren op regionaal en lokaal niveau en dat komt mede door een selectieve afspiegeling van Nederland aan bijvoorbeeld de talkshowtafels en Haagse headlines. Ik vermoed dat media gaan ontdekken dat ze beter worden gewaardeerd en geapprecieerd als ze juist in die gebieden zichtbaarder zijn en begrip tonen voor de gevoelens die daar leven. Nu zijn het vooral bepaalde belangenorganisaties en politieke stromingen die die groep wel weet te bereiken met nichemedia waarvan de content soms ronduit dubieus van aard is.”

Ik denk dat het punt wat Bart Jan een jaar geleden maakte nog steeds geldt, maar er nog weinig veranderd is...

Laurens Vreekamp (Design thinker, trainer, Fathm Associate, ex-Google News Lab Teaching Fellow):

“De volwassenwording van het zelfreflecterend vermogen van onze journalistieke industrie. Hard nodig ook, om te stoppen met doen wat aantoonbaar niet werkt. Anderen een spiegel voorhouden en ‘holding power to account’ is goed en nodig, maar laten we de spiegel ook eens naar onszelf richten. We zullen meer redacties en nieuwsorganisaties zien die steeds eerlijker en beter kijken naar zichzelf, en daarbij vooral ook putten uit praktische tips en lessen uit andere bedrijfstakken. Dingen die andere industrieën sowieso al beter doen en deden, zoals bijv. 360 graden feedback bij functioneringsgesprekken, evaluatie van werkprocessen en de huidige aanpak wijzigen op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten."

Ik heb het idee dat er op dit vlak helaas niet heel veel is gebeurd...

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

“Ongehoord Nederland haalt wel het benodigd aantal leden, maar wordt niet toegelaten tot het publieke bestel.”

Vanaf 1 januari is Ongehoord Nederland toch echt onderdeel van de NPO, maar programma's maken doen ze in eerste instantie nog niet...

Er waren twee mensen die eind vorig jaar voorspellingen deden over korte podcasts:

Niels De Winter (Electrotechnisch ingenieur bij Shell):

“Meer micro-podcasts. Podcasts van een minuut of 5 die tussen je muziek feed kunnen geïmplementeerd worden (zoals what the fuck just happened today).”

Jolien van de Griendt (Media innovatie strateeg):

“Ik denk dat short-form dagelijkse audio (microcast of nanocast - laten we er nog een beter woord voor verzinnen) content gaat doorbreken. Elke dag even een kort contactmoment met je (niche) publiek.”

Inmiddels biedt Spotify een dagelijkse playlist in met muziek op basis van jouw voorkeuren/gedrag, afgewisseld met korte podcasts. Verschillende podcastuitgevers zijn - mede hierdoor - begonnen met het maken van korte formats van 5-10 minuten.

En over kort gesproken:

Geertje Algera (smartphone video-expert en -trainer):

“Short-form video is een blijvertje. Video’s onder de 15 seconden zoals op TikTok en in de Instagram-Reels nemen een enorme vlucht. En als jij nu denkt, Tiktok dat zijn toch die gekke dansjes? Dan is het tijd om wakker te worden. In 15 seconden kun een compleet verhaal neerzetten, zoals een superslimme hack of een korte tutorial. Nieuwe dingen leren 15 seconden per keer, dat kan!”

Alle voorspellingen voor 2021 teruglezen kan hier.

Jullie voorspellingen voor 2022...

Jerry Vermanen (Datajournalist Pointer, KRO-NCRV):

Mentale gezondheid

Corona eist al bijna twee jaar een enorme tol op ons welzijn. Zeker in een beroep dat je als creatief ambacht kunt beschouwen, is solitair werken de dood in de pot. Er zijn maar weinig topverhalen begonnen in een Teams-meeting.

Ik hoop dat journalistieke organisaties de mentale gezondheid van zijn werknemers aankomend jaar extra scherp in de gaten houdt. We moeten nog lang van onze vaardigheden gebruik kunnen maken. Let een beetje op elkaar.

Persveiligheid

Dit ligt in het verlengde van mentale gezondheid: maak (digitale) persveiligheid nog meer bespreekbaar op de redactieruimte. Journalisten worden steeds vaker bedreigd, bespuugd, uitgescholden, getrapt, geslagen en online gestalkt. Dat wordt aankomend jaar vast niet minder. Ik hoop dat ik ongelijk heb, maar de trend zegt iets anders.

Daarom denk ik dat we nieuwe initiatieven gaan zien op het gebied van persveiligheid. Hopelijk wordt het eenvoudiger gemaakt voor journalisten om hun adres uit allerlei databases te verwijderen. Krijgen we gratis toegang tot allerlei online tools om onze digitale veiligheid te vergroten. En is de informatie rondom dit onderwerp toegankelijker.

De Feiten

Op 16 maart 2022 mogen we weer naar de stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen. Ik verwacht een flinke strijd tussen de verspreiders van misinformatie en De Feiten. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen hebben veel kwaadwillenden gezien wat het kan opleveren. De regionale journalistiek is niet overal in Nederland sterk bezet, dus ik vrees het ergste.

Maar dat kun je ook positief benaderen, als journalisten zich daarop voorbereiden. We kunnen ons meer dan ooit laten gelden. Minder meningen, voxpopjes en columns, meer onderzoek, stevige bronnen en harde feiten.

AI in de journalistiek

Het is tijd! De meeste AI-projecten op redacties gebeuren nu nog voornamelijk op het vlak van distributie of nieuwsgaring. Een algoritme om je verhaal op meer platforms te tonen, of om informatie van sociale media te filteren op relevantie. En er gebeurt nog verdomd weinig inhoudelijk - hoewel er al een paar hele toffe publicaties zijn gemaakt dankzij AI. Ik denk dat daar aankomend jaar verandering in haat komen.

Meer AI tijdens je research. Journalisten moeten daarvoor wel beter begrijpen hoe zulke modellen werken, dus scholing en tijd om te experimenteren is cruciaal. Maar dan gaan we dit jaar wel een paar zeer vernieuwende onderzoeksjournalistieke methoden zien.

Bart Jan Cune (Journalistiek strateeg):

Investeren in gezichten

De nu nog grote 'massa' mediamerken gaan meer en meer inzien dat de massa niet langer als vanzelfsprekend accepteert dat er generiek en algemeen over complexe zaken wordt bericht. (Fake)nieuws, verspreid door ongekwalificeerde en onbetrouwbare niche-media, vindt steeds vaker een weg in de bovenwereld. Het antwoord van de massamedia hierop wordt investeren in individuele gezichten met voldoende kennis en autoriteit en het aanbieden van directe communicatie als nieuwsbrieven over bepaalde topics. Zie hoe Wouter van Noort met een breed contentpakket het merk NRC 'laadt' ipv andersom en hoe Saskia Belleman zo'n rol vervult voor de Telegraaf.

Juicechannels

Juicechannels op Instagram en YouTube opereerden al succesvol onder de radar, maar bereiken steeds vaker traditionele kanalen. Ik vind met name de interactie met het publiek veelbelovend en fascinerend. Het publiek ís bijna de messenger, zo dicht zit het allemaal elkaar. Het is alleen erg jammer dat het om gossip gaat en ongevalideerde content. Ik hoop dat ook nieuwsmerken gaan experimenteren met deze vorm en er een kwaliteitsslag op maken. Misschien een overname op dit terrein door een grote uitgever?

Interatieve podcasts

Interactieve podcast oplossingen (onder meer van Spotify) hebben nog niet veel aandacht gekregen, maar gaan volgend jaar voor veel merken wellicht brengen waar ze nu vaak tevergeefs op zitten wachten: een bevestiging dat de podcast de investering waard is geweest. Er ontstaat in de luister-app een mogelijkheid om het publiek direct in beweging te krijgen. Luisteraantallen bouwen bij podcast veel langzamer op dan met andere audio-uitingen waardoor soms het gevoel ontstaat dat een podcast niet effectief is.

Factwashing

Greenwashing kenden we al. Als het gaat om nieuws zie je ook steeds vaker wat ik noem Factswashing of Factwashing: door onder meer false balance in discussies en artikelen worden feiten gekaapt voor verkeerde doeleinden en raakt de feitelijke waarheid vertroebeld. Die is dan ver te zoeken. De bewustwording op dit punt groeit enorm in 2022 en gaat een terugkerend punt van discussie worden in het publieke debat.

Geertje Algera (smartphone video-expert en -trainer):

Maker als baan

Content creator wordt een normale baan, bedrijven en non-profit organisaties kunnen niet meer zonder goede makers. Het gaat niet meer om vakanties & luxe producten, maar over serieuze onderwerpen zoals gezondheidszorg, onderwijs en politiek.

Jongeren bereiken

Jongeren < 25 jaar bereiken? Snapchat, TikTok en YouTube maken de dienst uit.

Curatie

Omdat er steeds meer videocontent gemaakt wordt (50 miljoen creators volgens Hootsuite), is het voor journalisten steeds belangrijker om te selecteren wat interessant is, en om te controleren wat klopt en wat niet.

Communities

Mediaorganisaties gaan (eindelijk) zien hoe belangrijk communities zijn, fans geen volgers.

Geweld tegen journalisten

Helaas zal er ook in 2022 weer meer agressie en geweld tegen journalisten zijn. Lapmiddelen zoals het publiceren van artikelen zonder naam, satelliet-wagens zonder logo, en beveiligers mee op reportage zijn natuurlijk geen oplossing. Hopelijk lukt het de politiek en de NVJ om het tij te keren...