De vroege deadline van kranten zorgt ervoor dat digitale lezers een slechter product krijgen

Om te beginnen wil ik even terugkomen op mijn nieuwsbrief van vorige week. Hierin schreef ik dat ik ervan overtuigd ben dat nieuwsmedia veel meer uit pushberichten kunnen halen als ze onderzoek doen naar de behoeften van de mensen die pushberichten hebben uitgezet. Directe aanleiding van dit stuk was een LinkedIn-post van Colin van Hoek, chef digitaal bij het AD, over hoe ze hun pushberichten hadden geoptimaliseerd voor meer verkeer naar de app.

Hij mailde me naar aanleiding hiervan dat hij het met mij eens is en hij hier ook mee aan de slag wil bij het AD. Het project dat het AD nu heeft gedaan is slechts een eerste stap om op korte termijn het huidige verkeer te optimaliseren. Binnen DPG wordt er breder gekeken naar het verbeteren van push in de hele breedte en het AD gaat ook experimenteren met nieuwe vormen van push, mede om te kijken of ze daarmee een nieuw publiek kunnen trekken.

Dat had ik natuurlijk vorige week al kunnen schrijven als ik Colin toen zelf even had gemaild. Zijn LinkedIn-post was voor mij zo'n duidelijke uiteenzetting, dat ik dat niet nodig achtte. Vandaar dat ik er nu even op terugkom.

In deze nieuwsbrief wil ik het - geen grap - met je hebben over de papieren krant.

Kranten moeten eigenlijk zowel digitaal als op papier een ander product maken nu de krant steeds vroeger naar de drukker gaat

Dat de toekomst van de papieren krant onder druk staat, hoef ik niemand uit te leggen. Het is niet de vraag of, maar wanneer de eerste landelijke krant stopt om zes dagen per week op papier te verschijnen.

Dat komt niet alleen doordat er simpelweg minder lezers zijn. Het drukken en distribueren van kranten is steeds duurder en lastiger geworden. Het kost meer én er zijn minder drukkerijen en bezorgers.

Het gevolg daarvan is dat de deadline voor de krant de afgelopen jaren steeds vroeger is gaan liggen. Sommige kranten kunnen nieuws dat 's avonds gebeurt de volgende ochtend niet meer meenemen, waardoor het zelfs kan voorkomen dat iets dat vrijdag aan het begin van de avond gebeurt, pas maandag in de krant staat.

Het gebeurt steeds vaker dat de afloop van lopende nieuwsontwikkelingen nog niet bekend is als de krant naar de drukker moet, waardoor het lastig is voor een redactie om überhaupt nog iets waardevols te schrijven. Kranten die een groot sportkatern hebben worstelen om alle wedstrijden te kunnen verslaan en televisierecensenten schrijven standaard met een dag vertraging.

Waar de deadline voor de voorpagina vroeger aan het eind van de avond lag, moeten veel kranten nu ergens tussen 21:00 en 22:00 uur klaar zijn. NRC wordt sinds deze week in België gedrukt, met als gevolg dat de redactie op werkdagen om 20:00 uur klaar moet zijn met de krant en op vrijdag zelfs al om 18:00 uur. Alles wat er na vrijdag 18:00 uur gebeurt, lezen papieren NRC-lezers dus pas op maandag.

Nu kun je je afvragen hoe erg dat is in een tijd waarin nieuws online 24/7 beschikbaar is. Ook de krantenredacties tikken na de drukdeadline gewoon door en publiceren het laatste nieuws in hun app en op hun website.

In een artikel over een sluiting van de Mediahuis-drukkerij in Amsterdam zegt Patricia Veldhuis, hoofdredacteur van NRC:

De papieren krant zal daardoor soms minder actueel zijn, bijvoorbeeld als er een laat Kamerdebat is. Maar nog slechts een heel kleine groep lezers leest alleen de papieren krant. De meesten lezen óf alleen digitaal, óf papier en digitaal. Het meeste wat wij maken wordt op de telefoon ‘geconsumeerd’. Wij volgen de lezer daarin: zo belangrijk als vroeger de voorpagina was, is nu het onderwerp waar we ’s morgens de site mee openen. Daar vind je dan dat actuele verslag van dat Kamerdebat.

Ze heeft natuurlijk gelijk, maar het is ook vooral een excuus om het feit dat de krant veel te vroeg is gezakt recht te praten. De mensen die de krant op papier lezen, willen nog steeds een actuele krant. En dan niet alleen: er is een hele groep lezers die de pdf-krant in de app lezen in plaats van het online artikelaanbod. Die groep opent 's ochtends ook een krant die een halve dag eerder is gemaakt, omdat de papieren versie in België moest worden gedrukt. De digitale lezer krijgt dus een minder goed product voorgeschoteld, terwijl hij niets met papier te maken heeft.

Nu is het natuurlijk iemands eigen keuze om de pdf-versie van een papieren krant te lezen in plaats van het laatste nieuws uit een app te halen, maar het is natuurlijk niet voor niets dat mensen dol zijn op de digitale versie van de ouderwetse krant. Het is een herkenbaar product, heeft een vaste indeling en volgorde, je kunt makkelijk bladeren en dan zien hoe lang stukken zijn en je kunt hem uitlezen. Als je elke dag de krant van begin tot eind leest, weet je zeker dat je bij bent.

Ik heb hier al vaker betoogd dat er tot op heden niemand een digitaal product heeft ontworpen dat invulling weet te geven aan de behoeften van een krantenlezer. Anders zaten we allang niet meer met die pdf-kranten opgescheept.

Het feit dat de krant niet meer actueel is, vergroot de behoefte om hierin te investeren. En misschien ook wel om voorzichtig te kijken naar het product dat de krant is. Veel kranten zijn, doordat je het laatste nieuws 24/7 via je telefoon kan lezen, al meer achtergronden gaan brengen. Maar ik denk dat je daarin verder zou kunnen gaan.

Moet het snelle, laatste nieuws niet gewoon helemaal verdwijnen uit de krant? Zijn tv-recensies nog van deze tijd? En welke rol speelt opinie in de krant anno 2025?

Het is iets wat uitgevers niet gaan doen, omdat men vooral bang is om oude abonnees van zich te vervreemden en het aantal papieren abonnees niet meer gaat groeien.

Dus gebeurt er niks en wordt de kwaliteit van de krant minder, waardoor het aantal papieren abonnees misschien nog wel harder daalt. En misschien niet alleen het aantal papieren abonnees. Ondertussen is er immers nog geen digitaal product dat de krant kan vervangen. Er is een app vol artikelen, die niet in dezelfde behoeften voorziet als de krant. En er is een pdf-krant, waarin het nieuws van de avond ervoor ontbreekt.

Kort

• De grote uitgevers en ANP hebben hun archief van de afgelopen 20 jaar ter beschikking gesteld voor de ontwikkeling van een Nederlands taalmodel: GPT-NL. TNO, SURF en het NFI werken al bijna twee jaar aan dit model en het zou eind dit jaar eindelijk beschikbaar moeten komen voor zakelijk gebruik. Partijen die trainingsdata leveren krijgen hier een vergoeding voor zodra GPT-NL inkomsten genereert.
• DPG Media gaat politieke advertenties in zijn producten voorzien van een speciaal label en informatie over wie de advertentie heeft betaald, omdat dat vanaf 10 oktober wettelijk verplicht is. Ook kunnen politieke advertenties bij de uitgever niet langer worden getarget op basis van het gedrag van gebruikers. Meta en Google kondigden eerder aan te stoppen met politieke advertenties in de EU vanwege de nieuwe wetgeving.
• Mediahuis biedt jongeren in België online toegang tot zijn vijf kranten aan voor 1 euro per week, in de hoop dat ze een band opbouwen met de nieuwsmerken.
• The New York Times stopt na twee jaar met zijn audio-app en maakt het audio-aanbod onderdeel van de 'gewone' nieuwsapp.
• Sesame Workshop en YouTube hebben een deal gesloten om de Amerikaanse versie van Sesamstraat beschikbaar te maken op YouTube. Eerder sloot Netflix al een deal voor de productie van nieuwe afleveringen van het kinderprogramma. Bij dit soort berichten hoop ik elke keer dat het programma in Nederland ook weer een nieuw leven krijgt.
• Warner Bros. Discovery spant een rechtszaak aan tegen Midjourney vanwege auteursrechteninbreuk.
• Netflix gaat de mogelijkheid om korte clips uit series en films te delen onderdeel maken van zijn app. Waar veel bedrijven van oudsher het verspreiden van clips willen tegengaan, heeft Netflix goed door dat het juist een manier is om gratis aandacht te krijgen voor de series en films die het aanbiedt.
• Instagram heeft na 15 jaar een iPad-app gebouwd. De app opent echter niet met je tijdlijn, maar met Reels (korte video's).
• The Verge schreef een interessante longread over de rol van Wikipedia op het internet en hoe deze steeds meer onder druk komt te staan door politieke, juridische en technologische aanvallen.