De journalistiek wordt slechter door generatieve AI, denkt het publiek

Om te beginnen een huishoudelijke mededeling: volgende week zaterdag verschijnt er wegens vakantie geen nieuwsbrief. Op woensdag ben ik er wel gewoon voor betalende leden (dus word lid!).

In deze editie wil ik het met je hebben over:

• Het publiek denkt dat de journalistiek generatieve AI veel meer gebruikt dan in werkelijkheid gebeurt.

Het publiek denkt dat de journalistiek generatieve AI veel meer gebruikt dan in werkelijkheid gebeurt

Onderzoekers van het Reuters Institute for the Study of Journalism hebben een internationaal onderzoek gedaan naar hoe mensen generatieve AI gebruiken en hoe ze aankijken tegen het gebruik van deze technologie in de journalistiek. Het onderzoek, waarbij gebruik is gemaakt van een enquête, is uitgevoerd in Argentinië, Denemarken, Frankrijk, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de VS. Per land hebben ruim 2000 mensen deelgenomen.

Ik zet de in mijn ogen belangrijkste inzichten uit het onderzoek voor je op een rij.

1. Nog heel veel mensen zijn niet bekend met generatieve AI

Ik denk dat veel mensen die deze nieuwsbrief lezen in een bubbel leven waar iedereen weleens van ChatGPT heeft gehoord, maar in werkelijkheid heeft bijna de helft van de mensen geen idee wat het is. In Denemarken, wat over het algemeen het meeste lijkt op Nederland van de onderzochte landen, zegt 61 procent weleens van ChatGPT te hebben gehoord. In de andere landen is dat tussen de 50 en 60 procent, behalve in Argentinië, waar slechts 41 procent weet wat het is.

Alle andere tools die gebruik maken van generatieve AI zijn stukken minder bekend. Google Gemini, Microsoft Copilot en Snapchat My AI scoren allemaal tussen 10 en 20 procent naamsbekendheid, behalve in de VS waar het net boven de 20 procent ligt. Bij de meeste andere tools gaat het om procentenwerk. Ruim één op de vijf mensen heeft nog nooit van één van de genoemde tools gehoord.

2. Generatieve AI wordt door maar heel weinig mensen dagelijks gebruikt

Waar veel mensen dagelijks op social media zitten of iets opzoeken op Google, zitten tools als ChatGPT of Copilot nog niet in mensen in hun systeem. Het grootste deel van de mensen die deze tools weleens gebruikt, wat sowieso minder dan een derde van alle ondervraagden is, heeft de tool slechts een paar keer gebruikt of het gebruikt het slechts een paar keer per maand. Dagelijks gebruik ligt nog erg laag.

Over het algemeen geldt: hoe jonger, hoe meer gebruik.

3. Nieuws volgen is geen populaire toepassingen van generatieve AI

De onderzoekers hebben ook gevraagd waarvoor mensen generatieve AI gebruiken. Als het gaat om het opvragen van informatie, dan is het simpelweg beantwoorden van (feitelijke) vragen of advies het populairst. Ook zaken als ideeën genereren, samenvatten, aanbevelingen krijgen en vertalen doen het allemaal beter dan op de hoogte worden gehouden van het laatste nieuws.

Een belangrijke reden voor OpenAI om deals te sluiten met uitgevers is niet alleen het verkrijgen van trainingsdata, maar ook om toegang te hebben tot hun sites om gebruikers bij te kunnen praten over het laatste nieuws en hier vragen over te beantwoorden. Slechts 1 op de 20 ondervraagden heeft ooit een chatbot gevraagd om het laatste nieuws.

De verschillen tussen landen zijn groot:

4. Of generatieve AI de wereld beter maakt? De journalistiek wordt er in ieder geval slechter van, denkt men

Maakt generatieve AI de wereld beter? Een interessante vraag waar je lang over kan discussiëren en wat zich misschien ook niet helemaal laat vatten in een poll-vraag. Toch hebben de onderzoekers van het Reuters Institute dat geprobeerd. De internationale verschillen zijn groot:

Niet geheel onverwacht geldt hier over het algemeen: hoe jonger, hoe positiever men is over de impact die generatieve AI op de maatschappij en hun leven kan hebben.

Opvallend is dat men denkt dat de journalistiek slechter wordt van generatieve AI, al zijn er grote internationale verschillen:

News and journalism is also an area where, on balance, there is more pessimism than optimism (-8) – a striking contrast to another area involving the media, namely entertainment (+17). But there is a lot of national variation here. In countries that are more optimistic about the potential effects of generative AI, namely Argentina (+19) and Japan (+8), the proportion that think it will make news and journalism better is larger than the proportion that think it will become worse. The UK public are particularly negative about the effect of generative AI on journalism, with a net score of -35.

5. Vertrouwen over het gebruik van generatieve AI door de journalistiek is laag

Er is ook gevraagd naar hoe men aankijkt tegen het verantwoordelijk inzetten van generatieve AI door verschillende sectoren. Daarbij scoort de journalistiek niet heel goed. Gemiddeld zegt slechts 22 procent van de ondervraagden er op zijn minst enigszins vertrouwen in te hebben dat nieuwsmedia generatieve AI verantwoordelijk inzetten. De verschillen tussen landen zijn daarbij groot.

6. Mensen overschatten het gebruik van generatieve AI in de journalistiek

De deelnemers aan het onderzoek is gevraagd waar ze denken dat journalisten generatieve AI voor gebruiken. En de resultaten zijn opvallend, want het gebruik wordt zwaar overschat. Dit is namelijk waar mensen denken dat de technologie voor wordt gebruikt:

En onderzoek in opdracht van AP laat zien dat dit de huidige praktijk is (waarbij het hierbij gaat om zowel experimenteel als structureel gebruik):

De onderzoekers van het Reuters Institute duiden de cijfers:

The results may also reveal a degree of cynicism about journalism from some parts of the public. The fact that around a quarter think that journalists always or often use AI to create an image if a real photograph is not available (28%) and 17% think they create an artificial presenter or author may say more about their attitudes towards journalism as an institution than about how they think generative AI is actually being used. However unwelcome they might be – and however wrong they are about how many news media use AI – these perceptions are a social reality, shaping how parts of the public think about the intersection between journalism and AI.

7. Het publiek is erg sceptisch over het gebruik van AI in de journalistiek

Terwijl men denkt dat generatieve AI massaal wordt gebruikt in de journalistiek, is het publiek hier niet klaar voor. Zelfs als AI slechts wordt gebruikt ter ondersteuning en een mens het meeste werk doet, dan is slechts een minderheid comfortabel met het gebruik van generatieve AI.

Daarbij is er een groot verschil tussen het soort nieuws waarvoor het wordt gebruikt. (Voor deze vraag is uitgegaan van nieuws dat grotendeels door AI wordt gemaakt met een beetje menselijk toezicht.)

Er is ook gevraagd naar hoe comfortabel men is bij het gebruik van generatieve AI voor specifiek taken:

Het hele onderzoek bevat nog veel meer interessante cijfers, bijvoorbeeld over de betalingsbereidheid voor nieuws dat gemaakt is met behulp van generatieve AI (spoiler: die is lager dan wanneer de technologie niet wordt gebruikt). Het is een flink rapport, maar in mijn ogen de moeite waard om door te nemen.

Kort

• In de nieuwste aflevering van Media van Morgen, de podcast over innovatie in de journalistiek, is Linda Worp van Opt-Out Advertising te gast. Deze startup maakt context-gebaseerd adverteren mogelijk bij mensen die adverentiecookies weigeren.
• In Nederland zijn de gratis kranten al heel lang verdwenen, in de Verenigd Koninkrijk nog niet. Met dat de nadruk op 'nog'. De Evening Standard draait al jaren verlies en heeft daarom besloten om een weekkrant te worden.
• Het Amerikaanse tijdschrift Time heeft print nieuw leven in geblazen met verzameledities en speciale, eenmalige magazines over specifieke onderwerpen.
• De meeste desinformatie die wordt verspreid middels afbeeldingen is gemaakt met behulp van generatieve AI, concluderen onderzoeker van Google en factcheck-organisaties.
• Afgelopen woensdag schreef ik al over de gekke gegenereerde antwoorden die sommige Amerikaanse gebruikers van Google krijgen op hun zoekvragen. Google geeft nu zelf toe dat de techniek soms fouten maakt, maar dat er continu verbeteringen worden doorgevoerd.
  • De eerste signalen wijzen erop dat de genereerde antwoorden op zoekvragen die Google uitrolt, niet zo'n gigantische negatieve impact hebben op het verkeer naar nieuwssites, als gevreesd.
  • Er is een 2500-pagina's-tellend intern document van Google gelekt, waarin terug te vinden is wat voor data Google allemaal bijhoudt/gebruikt om te bepalen op welke volgorde zoekresultaten worden getoond.
• De OpenAI-deal van deze week: The Athlentic en Vox Media (uitgever van o.a. vox.com, The Verge en New York Magazine) hebben een deal gesloten met OpenAI.
  • OpenAI lijkt tot nu toe alleen deals te sluiten met grote uitgevers, maar het bedrijf zegt ook te willen samenwerken met kleinere uitgevers.
  • Een voormalig bestuurslid van OpenAI zegt dat het bestuur niet vooraf was geïnformeerd over de lancering van ChatGPT.
  • De deal tussen OpenAI en Apple zou rond zijn, wat betekent dat het bedrijf GPT-technologie gaat leveren aan Apple, zodat die het kan integreren in zijn producten/diensten.
• ElevenLabs, een bedrijf achter technologie om stemmen te klonen, heeft een tool gemaakt waarmee je op basis van een prompt geluidseffecten kunt genereren.
• Volgens persbureau Reuters bereidt TikTok zich, ondanks de zaak die het voert tegen de Amerikaanse overheid, voor op de verplichte verkoop van de app in de VS. Er wordt namelijk gewerkt aan een zelfstandige kopie van het platform, die enkel bedoeld is voor de Amerikaanse markt.
• Alle YouTube-gebruikers kunnen spelletjes gaan spelen in de video-app.